Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, zelzele fobisinin, zelzeleye hiç maruz kalmadan, kişinin yakınlarının yaşadığı gerilimi, tramvayı duyarak da oluşabileceğini bildirdi.
Üsküdar Üniversitesi’nden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Taşkın, Düzce’de meydana gelen panik ve endişeye neden olan zelzelenin fizikî yıkıma yol açmasının yanı sıra ruhsal yıkıma da neden olabilen bir doğal afet olduğunu aktardı.
Taşkın, zelzelede şahıslarda korku ve anksiyeteye neden olan durumun bilinmezlik olduğunu, bu noktada sarsıntı psikolojisinin devreye girdiğini anlatarak, “Deprem psikolojisi, kişinin kendini çaresiz hissetmesi, ne yapacağını bilememesi durumundan dolayı tedirginlik yaşamasıdır. Burada belirsizlik, insanların genel olarak sevmedikleri bir durumdur ve önlem alma konusunda tedirginlik yaşar.” bilgisini verdi.
Kişinin zelzele psikolojisinden kurtulmak için tedbirler alabileceğini belirten Taşkın, “Kişi tedbir aldığı zaman rahatlama yaşar. Kişi güvenli alan ve alanda yapacaklarını belirleyebilir. Yakınları ile önceden planlar yapabilir ve bu planlar üzerinden kişinin o belirsizlik anındaki yapacağı şeylerin belirli olması kişiyi rahatlatır, güvenlik önlemi aldıktan sonra kendini güvende hisseder.” değerlendirmesini yaptı.
Deprem fobisi çeşitli formlarda görülüyor
Taşkın, bireylerin birçok şeyden kaynaklanan fobisi olabileceğine işaret ederek, “Kişilerin daha önce yaşanan olaylara ilişkin fobileri olabilir. Genellikle fobi denilince akla bir olaya maruz kalındığında oluşan bir durum gelir ancak deprem fobisi, kişide depreme hiç maruz kalmadan tamamı ile depremi duyarak veya yakınlarının yaşadığı stresi, tramvayı duyarak da oluşabilir.” dedi.
Uzman Klinik Psikolog Taşkın, sarsıntı fobisinin sarsıntıdan korkma, bu bahis geçince endişelenme, devamlı olarak bu kapsamda haberler araştırma ve daima olarak bir tetikte kalma hali biçiminde görüldüğünü belirtti.
Oluşan bu durumun âlâ incelenmesi gerektiğini ve sarsıntı fobisi olup olmadığının araştırılmasının değerli olduğunu vurgulayan Taşkın, “Deprem fobisi tanısı bir uzman eşliğinde konulmalıdır. Kişi depremden korkuyorsa deprem fobisine sahiptir denilemez. Deprem fobisi olan kişilerde işlevselliğini yitirmiş olma durumu söz konusudur.” tabirlerini kullandı.
Deprem fobisinin belirtilerini “İşe gidememe, evde duramama, eski binalara girememe, uyku düzeninin bozulması” biçiminde sıralayan Taşkın, bu belirtilerin ortaya çıkması ve fonksiyonelliğe yönelik tüm durumların bozulmasının kelam konusu olması halinde bir uzmandan dayanak alınması gerektiğine vurgu yaptı.
